Poszukiwanie złóż surowców naturalnych, nie kojarzy się wielu z nas z jakimś ciekawym czy istotnym zajęciem. Poszukiwanie złóż surowców naturalnych ma jednak bardzo duży wpływ na wiele aspektów, począwszy od jakości życia nas samych, jak i po dobre lub złe prosperowanie firm oraz czasem całych państw. Wystarczy spojrzeć na bogactwo pustynnych krajów arabskich, aby zrozumieć, w czym rzecz.
Poszukiwanie złóż surowców naturalnych – czym są surowce naturalne?
Surowiec naturalny jest to materiał, który pozyskujemy bezpośrednio z natury, ale który w swojej czystej postaci nie jest dla człowieka użyteczny. Stąd zresztą nazwa „surowiec”. Surowiec musi zostać obrobiony w procesie technologicznym, po to, aby mógł przybrać dla człowieka użyteczną formę. Żelazo poddajemy wytopowi, drewno, jeśli ma służyć do budowy domu, musi zostać odpowiednio wysuszone i obrobione. Poszukiwanie złóż surowców naturalnych obejmuje przede wszystkim poszukiwanie złóż mineralnych. Choć wspomniane wcześniej drewno jest surowcem, to w jego przypadku ciężko mówić jest, aby drzewa stanowiły złoże. Złoże to w prostej definicji losowa koncentracja materiału (najczęściej mineralnego), który znajduje się w danym miejscu z powodu działania sił natury. Z drzewami jest tak, że na przykład możemy je sadzić, a ich koncentracja przeważnie jest mniej więcej stała, na bardzo dużym obszarze.
Wspomniana losowość złóż mineralnych jest jednak dość dużym uogólnieniem. Poszukiwanie złóż surowców naturalnych nie odbywa się na „chybił trafił”. Na przestrzeni wieków badania geologiczne pozwoliły na sprawniejsze poszukiwanie złóż surowców mineralnych, ponieważ przede wszystkim, znamy przeszłość geologiczną ziemi i znamy procesy, jakie sprzyjały powstawaniu interesujących nas minerałów.
Poszukiwanie złóż surowców naturalnych – znaczenie dla gospodarki
Poszukiwanie złóż surowców naturalnych ma olbrzymie znaczenie dla niemal każdej gospodarki. Zazwyczaj zmieniają się surowce, jakich pożądamy i poszukujemy, ale zawsze jest jakiś, który ma szczególnie znaczenie, inne zaś bardzo często na znaczeniu tracą. Dla przykładu ropa naftowa znana była ludziom od czasów starożytnych, ale olbrzymie znaczenie zaczęła mieć w czasach kiedy wynaleziono silnik spalinowy, czyli na początku XX wieku. Pierwiastki radioaktywne również odkryto stosunkowo wcześnie, ale jako minerał strategiczny rudy uranu eksploatowano od lat czterdziesty XX wieku. Obecnie idąc tymi dwoma śladami, ropa zaczyna tracić na znaczeniu z powodu katastrofy klimatycznej, jaką powoduje jej spalanie, natomiast w niedalekiej przyszłości uran może ustąpić technologii fuzji termojądrowej, której próby do wykorzystania w energetyce już się odbywają.
Należy w sumie podkreślić, że niezależnie od tego, jakie będą surowce, zawsze jakieś będą potrzebne. Szczególnie dotyczy to gospodarek najlepiej rozwiniętych i najbardziej zaawansowanych technologicznie. Można by powiedzieć, że obecnie odbywa się swego rodzaju wyścig, który polega na tym, kto więcej i szybciej namierzy jakich złóż surowców. Wyścig ten nabiera znaczącego tempa i jest to łatwe do zaobserwowania, ponieważ w kręgu zainteresowań są takie obszary naszej kuli ziemskiej, które do tej pory były wyłączone z jakiejkolwiek ekspansji traktatami międzynarodowymi bądź były zbyt mało dostępne. Do takich obszarów należą Antarktyda, arktyka oraz głęboko położone rejony dna morskiego i oceanicznego. Coraz częściej mówi się również o możliwym komercyjnym pozyskiwaniu surowców z przestrzeni kosmicznej.
Poszukiwanie złóż surowców naturalnych – przestrzeń kosmiczna
Poszukiwanie złóż surowców naturalnych w przestrzeni kosmicznej, do niedawna były obecne tylko w filmach fantastyczno-naukowych, ale coraz odważniej mówi się o tym, że jest to dla nas sprawa nieunikniona. Wynika to przede wszystkim z tego powodu, że surowców mineralnych na Ziemi mamy ilość ograniczoną, i najprawdopodobniej już w relatywnie krótkim czasie, zaczniemy je wyczerpywać. Co prawda recyklingujemy sporą część surowców, ale w zasadzie nieco to odwleka w czasie konieczność wypraw w przestrzeń kosmiczną.
Jeśli ludzkość nie nauczy się pozyskiwać surowców z innych źródeł niż ziemskie, z pewnością czeka nas świat bardziej podobny do dystopii niż utopii. Surowców będzie coraz mniej, ludzi coraz więcej co sprawi, że będą one strasznie drogie i dostępne tylko dla względnie wąskiego grona ludzi, przeważnie tych, którzy „dziwnym zbiegiem okoliczności” będą najbogatsi. Niestety dotyczyć to może nie tylko surowców, które będą odpowiednikami naszej stali, czy ropy. Woda może już za jakiś czas stać się towarem deficytowym w skali globalnej, ponieważ w skali lokalnej już takim towarem jest w wielu miejscach na świecie. Poszukiwanie złóż surowców naturalnych jest więc zagadnieniem, które daleko bardziej wybiega poza klasyczną geologię, niż mogłoby się nam powszechnie wydawać. Już teraz możemy zresztą odczuwać skutki, kończących się surowców. Ropa naftowa, od której co prawda chcemy odejść, jest również złożem o coraz trudniejszym dostępie, więc jej cena systematycznie idzie do góry.